image

Farkındalık Günlerinde #MorIşıkYak ile Neler Yapabilirsiniz?

Üyelerimiz, Türkiye genelinde tüm engel grubundaki bireylerden / firmalardan / STK’lardan oluşmaktadır. Tüm üyelerimiz doğrudan engelli farkındalığı ile ilgili çalışmalar yaparken kendi web sitelerinde, e-postalarında ve sosyal medya hesaplarında ‘#MorIşıkYak’ logosunu görüntüleme hakkına sahip olurlar. Pek çok üyemizin / paydaşlarımızın #MorIşıkYak farkındalık hareketini benimsemiş olmalarını memnuniyetle karşılıyoruz. Farkındalık ile oluşturduğumuz sosyal fayda ve sosyal etkimizi paylaşmalı ve bu konuda işimizi kolaylaştıracak gönüllülerden, STK’lardan, işverenlerden ve ilgili tüm kurum ve kuruluşlardan destek almalıyız.
‘#MorIşıkYak’a katılmak için ağınızın/ kaynak grubu bütçenizin bir kısmını kullanıyorsanız eğer, bunun engelli meslektaşlarınızın çalışma hayatlarını iyileştirecek bir sonuç sağladığından emin olunuz. Örneğin; meslektaşlarınızı ve işvereninizi bir hikaye anlatımı kampanyası yoluyla ağların ve kaynak gruplarının ne kadar değerli olduğu konusunda eğitin… Veya 3 Aralık ve 10-16 Mayıs haftasında, kurum içerisinde bir sosyal fayda sağlayacak zihin fırtınası girişimi başlatın. Her zaman olduğu gibi bu çalışmaya mutlaka engelli çalışanlarınızı da katmayı unutmayın!

Kuruluşunuz cesur bir kararla merkez ofisinizi, şubelerinizi ve varsa en önemli mağazanızı morla renklendirirse – bu yaklaşıma devam ediniz… Bu konuda ne yaparsanız yapın yaratıcı olun ve eğlenin. İlham almak için bizimle info@morisikyak.org adresinden iletişim kurabilirsiniz.

#MorIşıkYak üyesi olabilirsiniz. Siz veya kuruluşunuz henüz üye değilseniz, ve dahil olmak istiyorsanız, aşağıdaki işlemlerden birini yapabilirsiniz:

Bir – “İşveren Farkındalık Ödülü”ne aday olabilirsiniz. Engelli çalışan memnuniyetini arttıran politikalar geliştirebilir, fırsat eşitliği içinde performans değerlendirmesi, ücret ve yükselme süreçlerinizi kapsayıcılık taahhüdünde bulunabilirsiniz.
Engelsizkariyer.com Kurucusu Mehmet Kızıltaş’ın dediği gibi “Bir işyeri ve çalışanları iyileşmezse engelli çalışan eşitliği de sağlanamaz!” Bir başka önemli kuruluşun da deyişiyle “Yönetim kurulu gündeminde engelliler yoksa, çeşitlilik de olmaz.” Engelliler için firmanızda kapsayıcılık politikaları taahhüdünde bulunarak “#Kapsayı100 Firma” dan biri olabilirsiniz.
#MorIşıkYak ve Engelsizkariyer.com’un hazırladığı “Engelli Dostu Firma” programını firmanızda uygulayabilirsiniz. Kapsayıcılık ve Çeşitlilik üzerine geliştirdiğimiz “Farkındalık İş Atölyesi”ne çalışanlarınızı katabilirsiniz. Çalışanlarınıza “Engellilerle İletişim Atölyesi” ve “Engellilerle 360 Derece İletişim” kitabını hediye edebilirsiniz.
#MorIşıkYak ile kapsayıcılık ile en iyi politikalar geliştiren firma, ilgili kişilerden oluşan ağa katılmak, bilgi alışverişi yapmak ve çalışmalarınızı anlatmak için “Engelsiz Kariyer Zirvesi”ne katılabilirsiniz. Firma olarak içten dışa değişim ve kolektif bilinç yaratan etkinlik ve çalışmaların sürdürülebilirliğine katkı sağlamak için paydaş/destekçi olabilirsiniz…

İki – Zaten bir çalışan ağı veya kaynak grubunuz varsa; ancak henüz bir #MorIşıkYak üyesi değilseniz, ulusal bazda sizi tanıtan yeni bir web sayfası açabilir, sosyal medya hesabı oluşturabilir ve ilgili link ve hesaplarınızı bizlerle paylaşarak engellilik ve kapsayıcılık konusundaki yaklaşımınızı bizlere anlatabilirsiniz. Bu çalışmaların ulusal bazda diğer kurumlara rol model olması için düzenleyeceğimiz buluşmalara katılarak anlatabilirsiniz.
Zaten #MorIşıkYak hareketimizin bir parçasıysanız (engelli birey, engelli ailesi, engelli insanlarla çalışan bir işveren veya çalışma arkadaşı vb…) ve ne hakkında çalıştığımızı biliyor ve içten dışa değişim ile engellilik güveni oluşturma konusundaki yaklaşımımızı desteklemek istiyorsanız, bir sonraki taahhüt sizin için.

Üç – İnsanların dikkatini çekmek (mor rozetleri dağıtmak, çocuklara “#MorIşıkYak Engelli Farkındalık Hareketi” yazılı balon, kalem, çanta hediye edebilirsiniz. Ayrıca firma içinde kullandığınız kağıt bardaklarınıza mor renkli “#MorIşıkYak Engelli Farkındalığı” yazısı bastırabilirsiniz. Bardaklara engellilik hakkında bilgiler de yazarak farkındalığı arttırabilirsiniz. Örneğin: “Ülkemiz nüfusunun %15’i engelli bireylerden oluşuyor.” “Dünyanın 1/7’i engellilerden oluyor.” “Dünya’da 1 milyar engelli yaşıyor?” vb. gibi. Başarılı çalışmalar yapan STK’ları yakın takibe alarak projelerine ya da önemli ihtiyaçlarına destek verebilirsiniz. Anadolu’da özel eğitim veya engelli bireylerin gittiği okullarda ihtiyaç tespiti yapıp destek verebilir bu konuda kampanya başlatabilirsiniz. Engelli çalışanlarla alay eden (engelli çalışanınızdan gelecek her türlü rahatsızlığı mutlaka dikkate alın. Mobing, ayrımcılık ve önyargılı davranan) bireyleri ciddi anlamda uyararak ya da farkındalık kazanacak sorumluluklar vererek çalışan davranışlarını geliştirebilirsiniz. Bu durumlarla karşılaştığınızda sizlere #MorIşıkYak hareketi olarak gönülden her türlü danışmanlık desteğini verebiliriz.
Engelli bireylerle karşılaştığımızda “Sizin için yapabileceğim birşey var mı” diye sormayı deneyebiliriz. Hiçbirşey yapmasak bile okulda, sınıfta, yolda kısacası hayatın her alanında onlar için engel yaratmamak da bir farkındalık ve önemseme olarak engelliler ve aileleri tarafından kolayca fark edilebileceğini unutmayalım.
Engelli farkındalığı oluşturan resim, öykü, hikaye vb. mor yarışmalar, hayatı kolaylaştıran icatlar vb. gibi etkinlik programları yapabilirsiniz. Mor giyinmek, mor rozet, mor kek satışı yapmak, logonuzu mor rengine dönüştürmek, sosyal medya paylaşımlarınızda mor rengini kullanmak ya da #MorIşıkYak logomuzu ekleyerek resim, video gönderileri hazırlayabilirsiniz. Bu önerileri bireysel ya da kurumsal kültürünüze uygun şekilde geliştirerek etkinlikler yapabilirsiniz. Firma içinde mail yazışmalarınızdaki yazı renklerini ve imza bölümüne #MorIşıkYak Engelli Farkındalık Hareketini destekliyorum” logo ve yazı ekleyebilirsiniz. Farkındalık haftasında mor rengine dayanan bir eylemde bulunun ve engellilik konusunda kapsayıcılığı geliştirecek ve iyileştirecek basit bir öneride bulunarak çalışmalar yapabilirsiniz.

Örneğin:
Engellilik konusundaki kapsayıcılık/fırsat eşitliği yaklaşımının siz ve firmanız için neden önemli olduğunu paylaşın.
Görme engelli bireyler için dijital ve mimari erişilebilir çalışma ortamının önemini açıklayın.
Gürültülü ve kalabalık ortamlarda zorlanan işitme engelli bireyler için ofis, dış mekan vb. yerlerde sessiz bir alan tahsis edin.
Paylaşmakta olduğunuz fotoğraflara görme engellilerinde anlayabilmesini kolaylaştıran betimleme metinleri ya da alt metin açıklaması ekleyerek, sosyal medya paylaşımlarınızı daha kapsayıcı hale getirin. Bu konuda ipuçları verin.
Firmanızı, engelli çalışanlar başta olmak üzere, hamileler, geçici yaralanma yaşayanlar vb. gibi herkes için TSE 9111 standartlarına uygun tam erişilebilir yapabilir ve bu konuda danışmanlık alabilirsiniz.
Bir engelli aday ile iş ya da sosyal alanda görüşme yapacaksanız önceden nelere ihtiyacı olabileceğini nazik bir dille sorarak hazırlık yapabilirsiniz. Bunun engelli kişiyi “birey olarak kabul etme ve önemseme” olarak yüksek motivasyon sağlayacağını unutmayın.Daha sonra #MorIşıkYak’ı kullanarak fotoğraflarınızı ve önerilerinizi Facebook, Instagram, Twitter veya Youtube sayfalarımızda paylaşın…

#MorIşıkYak Farkındalık Soruları ve Cevapları

01. Engelli/Yeti Kaybı/Özel Gereksinimli Bireyler hakkında neler biliyoruz?

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre Dünyada 1 milyar engellinin yaşadığı var sayılıyor.

Ülkemizde nüfusun %15’i engellilerden oluyor. Buna göre 10 milyon engellinin yaşıyor.

Engelli olmak bir yetenek kaybı ya da bir hastalık değildir. Engelli olmak kişiden kişiye değişen bir yeti kaybı.

02. Engelli Farkındalık Günleri Nedir?

3 Aralık dünyada tüm engel gruplarını içine alan bir farkındalık günü. Ülkemizde ise bu süreç daha eskilere dayanmaktadır. 1981 yılında Sakatları Koruma Milli Koordinasyon Komitesi tarafından her yıl 10-16 Mayıs Engelliler Haftası kabul edildi. İlk gün genel farkındalık buluşmaları diğer 4 gün ise görme, işitme, ortopedik ve zihinsel engelli bireylerin hatırlanması ve farkındalığı için çeşitli etkinliklerin yapılması öngörüldüğü için 1 hafta sürmektedir. “Her gün aramızdalar, her gün özel gün, her gün birşeylerin farkındalığı var” demeden, “biraz durup #MorIşıkYak ile kulak verelim” diyoruz.

03. Farkındalık günü/haftası neden önemli?

Farkındalık günü bir anma ya da bir kutlama günü değildir. Ne yazık ki ülkemizde bu günleri espiri konusu haline dönüştüren kişiler de var. Örneğin; engelli bireylere ya da yakınlarına sms ya da sosyal medya iletişim araçları ile “Engelliler Günün Kutlu Olsun” diye mesajlar gönderenler var. Engelli olmanın kutlanacak, eğlenceye dönüştürülecek bir yanı yoktur. Bu ve benzer davranışların engelli bireyleri ve yakınlarını ne kadar çok rencide ettiğinin farkında değiliz. Oysa farkında olmamız gereken konuların en başında geliyor. Engelliler günü ya da haftası çok önemli günlerden biridir. Çünkü  tüm amaç toplumun dikkatini çekmek ve bu konuda her kesimden kişi ve kurumları harekete geçirerek kolektif bilincin yaygınlaşmasını sağlamak. Bu günler olmadığı zaman bu konularda kayda değer yazan, çizen, konuşan, etkinlik yapan olmuyor. Bu arada onca yıl durup 1 güne ya da 1 haftaya engellileri sığdırmak için çabalayanlara kızmıyoruz kutluyoruz. Çünkü yapılan her adım engelliler için kayde değerse önemli bir farkındalık yaratıyor. Bunu 1 gün ya da 1 haftaya sığdırmak yerine bol bol diğer günlere de yayarak 1 yıl içinde de yapabiliriz. Unutmayalım ki ülkemizde engellilerle ilgili çalışan kurumlar engelli bireylere ve ailelere yardımcı olmak için etkinlikler ve projeler geliştiriyorlar. Toplumda bu konuya dikkat çekebildikleri ölçüde de kurum ve kuruluşlardan destek alabilme fırsatları yakalayabiliyorlar.

04. Engelliler hakkında neler biliyoruz?

Birlikte yaşadığımız birlikte nefes aldığımız bu dünyada kendi başımıza ya da bir yakınımızın başına gelmeden genelde engelliler hakkında hiç birşey bilmiyoruz. Bu da yetersiz ve yanlış bilgiler yüzünde önyargı ve ayrımcılığı ortaya çıkartıyor. Engelliler hakkında çok kısa da olsa birşeyler bilirsek en azından -yanlışlıkla da olsa- kırıcı, incitici sorular sormayız. “Yolda bir engelli görünce özel birşey yapmanıza gerek yok bazen samimi bir gülümseme dahi yetiyor” diyen engelli bireyler ve ailer var. Sosyal alanlarda, iş hayatında engelli bireylerle ilgili yapılan yorumlar, hastalıklıymış gibi yaklaşan kişilerin yanlış davranışları gerçekten de bu konuda ne kadar duyarsız ve yetersiz olabildiğimizi gösteriyor. Engellilerle nasıl iletişim kurmamız gerektiğini Engellilerle 360 Derece İletişim kitabını okuyarak ya da okutarak öğrenebilir/öğretebilirsiniz.

Kısaca özet geçecek olursak, engelli (özel gereksinimli birey), kişiden kişiye değişen ve değişik oranlarda karşımıza çıkan bir yeti kaybıdır. Asla bir yetenek kaybı değildir. Her engelli sahip olduğu güçlü yanları ile birbirinden farklı yeteneklere sahiplerdir. Bunu ortak alanlarda sık sık zaman geçirerek ve fırsatlar vererek görebilirsiniz.